Niezłożenie deklaracji podatkowej to czyn zabroniony pod groźbą kary. Odpowiedzialność z tego tytułu ponosi sam podatnik. Jednak – jak wskazuje Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy – przepisy o odpowiedzialności karnej skarbowej dotyczą tylko osób fizycznych, a nie osób prawnych czy jednostek organizacyjnych.

Podstawę ukarania władz spółki czy innych osób zajmujących się sprawami gospodarczymi jednostki organizacyjnej, w szczególności finansowymi, stanowi art. 9 par. 3 kodeksu karnego skarbowego. Jednak dotyczy on tylko i wyłącznie osób zajmujących się sprawami jednostek organizacyjnych posiadających zdolność prawną.

– Każda z tych osób ponosi samodzielną odpowiedzialność, więc ukaranie jednej osoby nie wyklucza odpowiedzialności pozostałych. Na tej podstawie karani są na ogół członkowie zarządu, wspólnicy spółek kapitałowych, ale również podmioty prowadzące ich księgi – stwierdza Andrzej Nikończyk.

Zdaniem naszego eksperta w przypadku spółki cywilnej przepis ten nie ma zastosowania, bowiem spółka cywilna nie posiada zdolności prawnej, co potwierdził Sąd Najwyższy w uchwale z 2007 r. (sygn. akt I KZP 7/07).

– Brak jest zatem podstaw prawnych, by za niezłożenie deklaracji VAT przez spółkę cywilną karać jej wspólnika – zauważa Andrzej Nikończyk.

Dodaje, że w tym wypadku brak jest osoby fizycznej, którą można by ukarać. Jest to luka w przepisach, jednak ze względu na charakter prawa karnego nie jest możliwe ukaranie wspólników spółki cywilnej na zasadzie analogii. Wspólnik ponosi za to odpowiedzialność z innego tytułu. Zgodnie z art. 84 kodeksu brak nadzoru nad przestrzeganiem reguł i dopuszczenie do popełnienia czynu zabronionego (w tym niezłożenie deklaracji) jest odrębnym wykroczeniem skarbowym, za które może odpowiadać również wspólnik spółki cywilnej.

Źródło: GP